Boekrecensie

De depressie-epidemie

van Trudy Dehue

Recensie door Mira de Vries

Soms lijkt het wel of Dehue meeleest op onze blog. O.a. de volgende onderwerpen passeren bij haar de revue:

• steeds wijzigende definities
• met terugwerkende kracht samengestelde geschiedenis
• ongefundeerde beweringen
• belangenverstrengeling
• slimme marketing
• handel in hoop
• medicalisering/biologisering van afwijkend gedrag en persoonlijke ellende
• onbetrouwbaar medisch experimenteren
• gegoochel met statistieken
• privacyschending
• verwarring van oorzaak met gevolg
• “preventie” dat iedereen tot proto-patiënt maakt
• de onmogelijkheid van controle
• ronduit corruptie en fraude
  

Ze besteedt zelfs aandacht, zij het niet veel, aan de BOPZ (dwangopname). ‘Nederland is moeilijkheden met probleemgroepen … gaan oplossen door hen gevangen te zetten’ citeert zij.

De verheffing van wetenschap tot religie drukt zij zo uit:

Door de discussie [over waardenbeladen instrumenten, aannamen en tradities in de wetenschap] uit de weg te gaan en bovenmenselijke geldigheid te claimen van haar procedures en feiten, maakt zij uitdrukkingen zoals ‘evidence based’ tot krachttermen om anderen de mond mee te snoeren.

Pikant is haar vergelijking van psychofarmaca met cosmetica. ‘Zoals de cosmetische industrie mensen leert kritisch te kijken naar het eigen uiterlijk en dat van anderen, zo doet de hulpverleningsindustrie dat met het innerlijk.’ Elders in het boek gebruikt zij de term psychische cosmetica.

Ze tracht te vermijden dat de farmaceutische industrie alle schuld krijgt, want, zo stelt zij terecht, ook andere partijen doen hun voordeel uit het geloof in depressie als ziekte, zoals allerlei behandelaren uit het alternatieve circuit. Maar ze schijnt haar eigen argument hieromtrent niet zo sterk te vinden en komt toch steeds weer uit bij de farmaceuten.

Wie staat er volgens haar achter de farmaceuten? De kapitalisten, de neoliberalen, de vrije markt! Het ‘verbond dat de neoliberale politiek aanging met het farmaceutisch-wetenschappelijk complex, de marketingbedrijven en de mega-GGZ’ hekelt zij alsof de psychiatrie met haar pretenties van (gratis!) hulpverlening niet juist het paradepaardje van het socialisme is; alsof de farmacie iets dan ook te maken heeft met vrije markten. Je kunt toch niet zomaar een antidepressivum bij Dirk kopen? Ze refereert aan het boek van Marcia Angell. Als ze het ook gelezen heeft, kent ze de uitleg van Angell over waarom farmaceutische bedrijven weinig met kapitalisme van doen hebben.

Jammerlijk genoeg schijnt Dehue ook geen boek van de belangrijke filosoof Thomas Szasz gelezen te hebben, want zij noemt hem een “antipsychiater”, hetgeen hij juist níét is.

En natuurlijk kan zij niet laten stiekem te pleiten voor psychotherapie -- blijkbaar op rekening van de premiebetaler -- zowel als betere regels, betere controle en beter onderzoek, alsof dat niet allemaal meer van hetzelfde is.

Ondanks deze dwalingen is het een overwegend voortreffelijk boek die menig oog kan openen. Zeer aan te bevelen, en we feliciteren mevrouw Dehue met haar prestatie.

Zie ook een andere recensie van dit boek.